بی شکی یکی از مهم ترین ارکان حفظ و تداوم مکتب شیعی ، بعد از خون امام حسین، جهاد علمی امام صادق (علیه السلام) است.

افول امویان و قدرت  و فریبکاری عباسیان ، گسترش ارتباطات جهان اسلام و ورود اندیشه ها و مکاتب فلسفی،افزایش دوستداران حق و حقانیت ، گسترش جلسات مناظره و … همگی از ویژگی های عصری است که امام صادق (علیه السلام) با آن روبه روست .

به عبارت بهتر ؛ گام برداشتن بر لبه تیغ . که هم می تواند فرصت ساز باشد و هم فرصت سوز. فرصت ساز ازآن جهت که باعث رشد و تعالی و تدوام شیعه خواهد شد و فرصت سوز از آن جهت که ممکن است شیعه گرفتار فرقه سازی و انحراف و افول شود .

اما امام صادق با فراستی تمام و با عدم همراهی افرادی مثل ابومسلم و توجه به فریبکاری عباسیان ، نه تنها دامن شیعه را از انحرافات پاک نگه داشت و بلکه با استفاده از فرصت پیش آمده به تبیلغ عقلی و دفاع جانانه از مکتب اصیل اسلامی پرداخت .

وصیت نامه زیرکانه امام صادق یکی از این فرصت سازی های اصیل است . آنجا که امام در تعیین امام و جانشین بعد از خود امامت مردم را به پنج نفر واگذار کردند که عبارت از:منصور دوانیقی، محمد بن سلیمان، عبدالله، فرزند بزرگوارشان امام موسی بن جعفر (ع) و همسر گرامی آن حضرت بانو حمیده بودند.

 امام این وصیت را برای حفظ و نگهداری امام کاظم (ع) از حیله و دشمنی حکومت ستمگر بیان فرمودند که به زودی نیز اندکی بعد از وفات آن حضرت سرّ این کار معلوم شد، آنجا که منصور به عامل یثرب نامه ای نوشت و دستور داد تا وصیّ امام (ع) را به قتل برساند، حاکم یثرب در جواب نامه منصور نوشت او به پنج نفر وصیت کرده است که تو هم یکی از آنها هستی.

منصور در جواب او گفت: راهی برای کشتن این عدّه وجود ندارد (کافی 1/ 310، ر.ک مناقب آل ابی طالب 4/ 345.)