من کنت مولاه فإنّ علیّاً مولاه;

در علم حدیث، قانونی وجود دارد که می گویند:
الحدیثُ یُفَسِّرُ بَعْضُهُ بعضاً;برخی از حدیث ها، برخی دیگر را تفسیر و بیان می نمایند.
یعنی حدیث به سان قرآن است، آن سان که برخی از آیات قرآن مفسّر و مبیّن آیات دیگري است و پرده اجمال و ابهام را از آیات دیگر برمی دارد.
در روایات نیز همین گونه است.
با توجه به دو متن حدیثی که با سند صحیح ارائه شد ;متن یکی، متن دیگري را تفسیر می کند ;به این بیان که در یک نقل آن میفرماید:

من کنت مولاه فإنّ علیّاً مولاه;

و در نقل دیگري می فرماید:

من کنت ولیّه فهذا ولیّه;

به عبارت دیگر، در یک نقل واژه« مَوْلی » و در نقل دیگر واژه « ولیّ » به کار برده شده است. بنابراین اگر کسی در معناي واژه مولی تشکیک نماید و بگوید:« مَوْلی » در این حدیث شریف به معناي اَوْلی » یا « ولیّ »  نیست، به طور مسلّم وجود « ولیّ »«در نقل دوم، جایی براي این تشکیک باقی نمی گذارد.

البتّه در جاي خود، شاهدهاي بسیاري در نقل هاي مختلف که از نظر سندي صحیح هستند متن حدیث غدیر وجود دارد که تمام آن ها مفسِّر و مبیّن کلمه« مَوْلی » هستند.

  همان گونه که اشاره شد این ها بر فرض آن است که ما در فهم معناي کلمه « مَوْلی » درحدیث غدیر دچار تردید و ابهام شده و محتاج به تفسیر، بیان و اقامه شاهد باشیم که در این صورت از این قرائن به اصطلاح« منفصله »استفاده خواهیم کردو حال آن که در خود نقلی که کلمه « مَوْلی » موجود است، قرائن متّصله بسیاري است که جایی براي ابهام این لفظ باقی نمی گذارد.

دیده شده در کتاب نگاهی به حدیث غدیر نوشته آیت الله سید علی حسینی میلانی

وَالُله یعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ….

 این قسمت از آیه شریفه گویاي این است که در داخل مسلمین و پیرامون وجود مبارك رسول خدا صلّی الله علیه وآله و سلّم، توطئه ها، دسته بنديها و دستهایی در کار بوده است .

که اگر با آسیب رساندن به شخص آن حضرت هم باشد، ازصورت گرفتن این امر جلوگیري نمایند و مسیر رهبري امّت را به سمتی که منافع خودشان را تأمین نماید منحرف سازند و خلاصه، این نگرانی بوده است که در هنگام ابلاغ این رسالت، به طور مرموزي، آشوب و فتنهاي بر پا کنند که هم مانع از ابلاغ این رسالت بشوند و هم به جان پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلّم سوءقصد نمایند که با این وعده مدد و نصرت خداوند متعال، پیغمبر صلّی الله علیه و آله و سلّم در غدیر خم با آن تشریفات رسمی وعلنی، علی علیه السّلام را به ولایت منصوب فرمود و همگان حتی توطئه گرها و آنان که قصد ممانعت از این ابلاغ را داشتند،

دیده شده توسط نویسنده در کتاب پیام غدیر آیت آلله صافی گلپایگانی،ص79

 داود بن كثير رقى گويد :خدمت امام ششم بودم، آب خواست و چون نوشيد گريست و چشمش غرق اشك شد. سپس فرمود:

« اى داود خدا قاتل حسين (ع) را لعنت كند !چه اندازه ياد حسين زندگى را ناگوار كند. من آب سردى ننوشم جز آنكه ياد حسين كنم .بنده‏اى نيست كه آب نوشد و ياد حسين كند و قاتلش را لعنت كند! جز آنكه خدا صد هزار حسنه براى او بنويسد و صد هزار گناه از او محو كند و صد هزار درجه براى او بالا برد و گويا صد هزار بنده آزاد كرده و روز قيامت با رخسار درخشان محشور گردد.»

من كنت مولاه فهذا على مولا

منظور از كلمه مولا در اين روايت پيامبر(ص ) كه فرمود: من كنت مولاه فهذا على مولا چيست ؟ شايد گفته شود: مولابه معناى دوست و يار و ياور است ، نه به معناى سرپرست و كسى كه بتواند در حق مردم تصرف كند و اطاعت كردن از او، واجب باشد.
پاسخ اين توجيه ، اين است كه :
1 - اگر مراد پيامبر(ص ) دوستى با على (ع ) بود و اينكه آن حضرت يار و ياور مردم باشد، ديگر لازم نبود كه پيامبر(ص ) در آن صحراى گرم و سوزان و در موقعيت حساس حج و آن حضرت بى نظير، فرمان توقف دهد و صبر كند تا جلو رفته ها برگردند و عقب مانده ها برسند و مهمتر از همه ، آيه قرآن ، نازل شود و ياور بودن على (ع ) را با مقدمات بسيار در سخنرانى خود بيان كند و از مردم اعتراف بگيرد. پس معلوم مى شود مساله ديگرى در كار بوده كه پيامبر(ص ) اين گونه عمل كرده است .
2 - اعلام دوستى با على (ع ) مساله اى نبود كه رسول خدا(ص ) در مورد آن تبليغ نكرده باشد، زيرا پيامبر(ص ) بارها در اين مورد صحبت كرده و آن را به مردم گشزد نموده بود.
3 - اعلام اين مطلب كه على (ع ) دوست مردم است . وحشتى براى پيامبر(ص ) بوجود نمى آورد تا لازم شود خدا او را تسلى و دلدارى دهد به همان گونه كه در آيات قرآن آمده است .
4 - دوستى با حضرت على (ع ) و ياور مردم بودن ، آن قدر مهم نبود كه خداوند با لحن قاطع به رسولش بگويد: اگر انجام ندهى ، رسالتت را به پايان نرسانده اى .
5 - موضوع دوستى ، احتياجى به بيعت گرفتن از مردم ، تبريك گفتن به حضرت على (ع ) با مراسم مخصوص ندارد. آيا اين عاقلانه است كه به خاطر يك دوستى ساده ، در بيابانى گرم و سوزان ، خيمه درست كنند و به مردم دستور بدهند كه با يك دوست بيعت كنند.
6 - پيامبر در مراسم حج ، از جدايى با مردم و ملاقات با خدا سخن گفت و به آنها گوشزد كرد كه به فكر آينده خود باشند و از قرآن و عترت جدا نشوند و پس از آن نيز، حديث ثقلين را بارها و بارها تكرار كرد.
همه اين مسائل نشان مى دهد كه موضوع غدير خم بسيار با اهميت تر از سخنانى است كه اهل سنت مطرح مى كنند و آن ، موضوع رهبرى آينده حكومت اسلامى و جانشينى پيامبر(ص ) است زيرا بعد از رحلت پيامبر(ص )، اولين رهبر مسلمان قرآن و دومين آن عترت بوده است .

 دیده شده از مقاله پيام غدير
نام نويسنده : عذرا انصارى

ضرورت ولايت؛درسی دیگر از غدیر

من كنت مولا فهذا على مولاه

الست اولى بكم من انفسكم ؟

هر جامعه همانند يك اندام ، به مغز، به قلب ، به خون - ثار  نيازمند است . مغزى كه تمام راه را بيابد و قلبى كه از عشق سرشار باشد و خونى كه خون خدا باشد و پاك از هر گونه اعتياد و خالى از هر گونه مرض و آزاد از هر گونه جرثومه فساد.
و انسان محتاج نمونه و رهبر و حجتى است كه امين باشد و به او خيانت نكند و نور  باشد و راه او را روشن كند.
انسان به روشنفكرى و روشن دلى ، به عشق و شناخت ، به حجت ، به نور، به امين ، نيازمند است . و ولايت ، عهده دار اين نيازهاى عميق و عظيم انسان است ، آن هم انسانى كه مى داند، نيازش بالاتر از رفاه و بالاتر از حريت و آزادى و بيشتر از عدالت است .

هنگامى كه انسان خود را بيشتر از يك دهان نمى بيند كه با يك مشت روده گره خورده و با ….ختم مى شود. اين دهان دراز، ديگر نه دين مى خواهد و نه امام و نه رهبرى و ولايت ؛ كه غريزه براى اين و بالاتر از اينها كافى است .
اما انسانى كه مى خواهد انسان باشد و جامعه اى انسانى تشكيل دهد، نه يك دامپرورى بزرگ و يك كندوى عادل ، اين انسان ضرورت اين شناخت و عشق و اين مغز و قلب و خون و اين حجت و نور و امام و امين را مى يابد و به سوى او مى شتابد و او را بر خويشتن مقدم مى دارد؛ كه او از او به او آگاه تر و مهربان تر و نزديك تر است .

دیده شده در کتاب “غدير"مؤلف : على صفايى حائرى